Kết nối sức mạnh cộng đồng chung tay phòng tránh thiên tai

Trước biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, việc tăng cường phòng tránh và ứng phó với thiên tai là cần thiết. Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai, nhờ sự hỗ trợ từ các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp, đóng vai quan trọng trong việc kết nối cộng đồng nhằm giảm thiểu thiệt hại, hướng tới một xã hội an toàn.

Ra đời từ tâm huyết vì cộng đồng

Việt Nam là nước có nhiều thiên tai và được quốc tế cảnh báo là một trong 5 nước trên thế giới chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu toàn cầu. Hàng năm, thiên tai thường xảy ra gây cho nhân dân nhiều thiệt hại về người và của, nhiều mất mát đau lòng. Trong đó, các tỉnh miền Trung là nơi thường gánh chịu nhiều thiên tai nhất trên cả nước.

Trước tình hình đó, Ông Phan Diễn và một nhóm cộng sự đã miệt mài bàn kế hoạch, viết dự thảo điều lệ, tờ trình rồi gửi tới Bộ Nội Vụ. Tháng 8/ 2008, Quỹ Hỗ trợ phòng tránh thiên tai miền Trung được Bộ Nội vụ cho phép thành lập, hoạt động trong phạm vi các tỉnh miền Trung. Mục tiêu hoạt động của Quỹ mang tính nhân văn, hướng tới cộng đồng, phục vụ cộng đồng, đặc biệt chú ý đến các nhóm người dân dễ bị tổn thương trong thiên tai như trẻ em, phụ nữ, đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo. Đến năm 2018, Quỹ được đổi tên thành Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai và chính thức mở rộng phạm vi hoạt động ra cả nước. Quỹ là tổ chức phi chính phủ, phi lợi nhuận, nguồn vốn có được từ đóng góp của các sáng lập viên và sự tài trợ, đóng góp hoàn toàn tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật.

Trong suốt 16 năm qua, được sự ủng hộ, đồng hành nhiệt tình của các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp trong và ngoài nước, sự giúp đỡ, phối hợp của tổ chức Đảng, chính quyền và đoàn thể xã hội các cấp, các anh chị em tình nguyện viên ở các địa phương, Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai đã kết nối những tấm lòng, nhân lên sức mạnh của cộng đồng, thực hiện nhiều dự án và chương trình hoạt động, giúp người dân nâng cao năng lực chủ động phòng tránh và khắc phục hậu quả, giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra và tiến hành một số hoạt động nhân đạo từ thiện khác.

Cầu nối vì mục tiêu kiến tạo cộng đồng an toàn trước thiên tai

Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai đề ra mục tiêu tập hợp, kết nối, quy tụ các chủ thể thuộc Nhà nước, tư nhân và xã hội cùng gắn kết, cùng sẻ chia theo cách tiếp cận chung trong công tác phòng, tránh thiên tai lấy phòng ngừa là chính để giảm thiểu thiệt hại do các thảm họa thiên tai gây ra, qua đó thúc đẩy nỗ lực ứng phó với biến đổi khí hậu và chủ động phòng tránh. Cụ thể:

1. Chuyển trọn vẹn những tấm lòng và các khoản tài trợ của các nhà hảo tâm đến tận tay những người cần được giúp đỡ một cách đầy đủ, trọn vẹn, công khai minh bạch.

2. Chọn thực hiện những dự án và chương trình hoạt động đáp ứng nhu cầu cấp bách, mang lại lợi ích thiết thực của người dân, đây cũng là những việc làm vừa sức với khả năng của Quỹ. Ưu tiên những dự án phục vụ, giúp đỡ trẻ em, phụ nữ, những đối tượng dễ tổn thương trong thiên tai và những dự án đa tác dụng, các công trình đa chức năng vừa phục vụ kinh tế xã hội, vừa phục vụ phòng tránh thiên tai.

3. Đặc biệt coi trọng việc kết nối các nguồn lực từ cộng đồng, phối hợp hoạt động của Quỹ với các tổ chức xã hội có liên quan để việc thực hiện các dự án đạt hiệu quả cao, tạo sức lan tỏa lớn, đem lại nhiều lợi ích cho xã hội. 

Sau hơn 15 năm hoạt động, thông qua hàng trăm dự án, Quỹ đã đạt được những kết quả đáng trân trọng, góp phần không nhỏ trong việc phát triển và xây dựng các chương trình cộng đồng phòng tránh thiên tai, qua đó giải quyết những thách thức hiện tại liên quan đến phòng ngừa, ứng phó và khắc phục thiên tai bằng các cách tiếp cận mới, cải thiện cơ sở hạ tầng và đưa ra các khuyến nghị cơ chế chính sách nhằm nâng cao khả năng thích ứng với các hiện tượng khí hậu cực đoan trong tương lai. Những thành quả đã đạt được chính là nguồn động lực giúp Quỹ tiếp tục nỗ lực duy trì các hoạt động, mở rộng phạm vi để kịp thời hỗ trợ người dân khắp cả nước. Cụ thể:

• Quỹ đã làm tốt vai trò cầu nối với sức lan tỏa lớn giữa những Nhà tài trợ và người dân vùng bị ảnh hưởng bởi thiên tai, đúng như tên gọi “Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai”.
• Quỹ luôn tập trung vào vấn đề trọng tâm là giúp người dân chủ động phòng tránh thiên tai, bảo toàn tính mạng, tài sản trước thiên tai.
• Quỹ đã mở rộng phạm vi hoạt động trong cả nước với phương châm “chủ động phòng tránh” nên các dự án Quỹ thực hiện đều nhằm mục tiêu giúp cộng đồng nâng cao năng lực tự phòng tránh thiên tai và thích ứng an toàn.
• Quỹ là địa chỉ tin cậy bởi tính minh bạch để các tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước tin tưởng, gửi gắm sự ủng hộ của mình đối với các dự án do Quỹ vận động và thực hiện.

Hiện nay, Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai hoạt động trên nhiều địa bàn; khối lượng dự án phải quản lý thực hiện có năm lên tới trên 100 tỷ đồng nhưng công việc vẫn thuận lợi. Mọi cán bộ, nhân viên của Quỹ đều lấy việc được chia sẻ, giúp đỡ đồng bào bị nạn, đem lại niềm vui cho mọi người là niềm hạnh phúc của chính mình.

Tính đến năm 2023, Quỹ vận động được hơn 600 tỷ đồng từ hơn 300 nhà hảo tâm trong và ngoài nước để xây dựng 88 lớp học, trường học, 20 trạm y tế, 14 nhà sinh hoạt cộng đồng... Đây là những công trình lưỡng dụng, vừa phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, vừa sẵn sàng là nơi tránh trú an toàn cho người dân vùng thiên tai. Đặc biệt, từ năm 2018, Chương trình Chung tay giúp trẻ em học bơi an toàn của Quỹ đã tổ chức vận động được hơn 90 tỷ đồng để xây dựng 142 bể bơi an toàn trong các trường học. Chương trình Vì tương lai xanh và dự án hỗ trợ trang thiết bị dạy học tặng học bổng hơn 27 tỷ đồng cho hơn 1.000 học sinh gặp khó khăn; trang bị lại cho gần 250 trường học trên cả nước, giúp các cơ sở này nhanh chóng khôi phục hoạt động giảng dạy sau thiên tai, giúp trẻ em đến trường an toàn.

Trong giai đoạn 2011-2014, Quỹ xây dựng 85 đội xung kích phòng tránh thiên tai tại 16 tỉnh, tập huấn, trang bị phương tiện cơ bản cho đội hoạt động. Đến nay 90% số xã trong cả nước đã có đội xung kích phòng tránh thiên tai với sự tham gia của hơn 7 nghìn thành viên.

Thực hiện Dự án lắp đặt trạm đo mưa và tháp cảnh báo lũ tự động, Quỹ vận động tài trợ lắp đặt 843 trạm đo mưa tự động và 16 tháp cảnh báo lũ tự động với kinh phí 34,6 tỷ đồng. Từ năm 2016, Quỹ đã triển khai nhiều dự án hỗ trợ người dân phòng, chống hạn, mặn hiệu quả…

Với những thành tựu kể trên, năm  2023, Quỹ cộng  đồng  phòng  tránh  thiên  tai  vinh dự nhận được giải thưởng "Hành động vì cộng đồng" - Human Act Prize do Báo Nhân dân tổ chức. Giải thưởng nhằm tôn vinh những dự án vì cộng đồng, ghi nhận xứng đáng những tổ chức, những doanh nghiệp, cá nhân đã cống hiến cho xã hội

• quỹ cộng đồng phòng tránh thiên tai
• qpt